Bronocice leżą w powiecie pińczowskim, w gminie Działoszyce, nad rzeką Nidzicą (http://maps.googl...h&z=13).
Na wzgórzu nad wsią, wśród pól, stoi pomnik poświęcony "Praojcom i Archeologom...", zbudowany w miejscu badanej w latach siedemdziesiątych wielkiej neolitycznej osady. Odsłonięty został 26 maja 2003 roku.
Można do niego dojść pieszo: z "centrum" Bronocic drogą gruntową w kierunku zachodnim, później na skrzyżowaniu polnych dróg w prawo. Pomnik jest z daleka widoczny.
Bronocice - pomnik "Praojcom i Archeologom...". Fot. Michał Surma
Bronocice - pomnik "Praojcom i Archeologom..." Fot. Michał Surma
Pomnik stanął w miejscu badanej w latach siedemdziesiątych wielkiej neolitycznej osady ludności kultury pucharów lejkowatych datowanej na około 3770-3540 lat p.n.e..
Stanowisko (o powierzchni ponad 50 ha) zostało odkryte w czasie badań sondażowych w 1967 roku. Badania wykopaliskowe osady prowadzili w latach 1974-1980 r. prof. Janusz Kruk (Instytut Archeologii i Etnologii Polskiej Akademii Nauk w Krakowie) i Sarunas Milisauskas (Uniwersytet Stanu Nowy Jork w Buffalo).
Bronocicka osada stanowiła centrum regionu o powierzchni ponad 300 m2 (w okresie największego rozwoju mieszkało tutaj do 500 osób) - przypuszczalnie skupiała wokół siebie wszystkie mniejsze osady, była największą osadą, "stolicą" regionu - "państewka". Wskazuje na to "bogactwo" osady - większe ilości towarów wówczas cennych i rzadko spotykanych. Również konstrukcja i rozmiar domów istniejących w bronocickim osiedlu była rzadko spotykana w innych neolitycznych osiedlach w regionie (prawdopodobnie istniały piętrowe!). Część osady o powierzchni 2,4 ha otoczona była rowem, wałem i palisadą.
Najważniejszym zabytkiem pozyskanym w czasie badań jest odkryta w 1976 roku tzw. waza z Bronocic. Datowana jest na około 3635-3370 r. p.n.e.. Główny element rysunku na wazie interpretowany jest jako najstarsze przedstawienie czterokołowego wozu z dyszlem, na ornamencie widnieją drzewa i rzeka; być może także "mapka" - pola z krzyżującymi się drogami (http://www.ma.kra...z_bronocic).
Waza z Bronocic. Fot. Par Ulamm / Wiki Commons
Zrekonstruowana ze znalezionych fragmentów waza z Bronocic przechowywana jest w sejfie Instytutu Archeologii i Etnologii PAN przy ul. Sławkowskiej w Krakowie (http://www.ma.kra...jecie/1553).
Jej kopia znajduje się w Muzeum Archeologicznym w Krakowie, w gablocie w hallu wejściowym od strony ogrodów.
Drugą kopię obejrzeć można w Miejsko-Gminnym Centrum Kultury w Działoszycach.
Edytowane przez emes dnia 03 sierpień 2012 20:02:48
